Resultaat rassenproef koolzaad 2024

Welk rassen presteren het best in een nat jaar?

Voor het eerst kon het Praktijkpunt Landbouw een rassenonderzoek koolzaad opzetten, dankzij de financiële steun van de zaadbedrijven en de provincie Vlaams-Brabant. Het resultaat is een rapport met de resultaten om landbouwers te begeleiden in hun rassenkeuze. Vijf firma’s tekenden in en leverden in totaal elf rassen aan. Armada en Academic (Limagrain) en Bessito (Lidea) zijn de toppers in opbrengst. Met Maestro brengt Lidea een nieuw ras op de markt dat het best scoort op ziektetolerantie.

Typisch Vlaams-Brabantse teelt

De afgelopen jaren is de interesse in de koolzaadteelt in Vlaanderen en vooral in Vlaams-Brabant opnieuw toegenomen. Van de 537 hectare Vlaamse koolzaad in 2016 stond er 140 in Vlaams-Brabant, oftewel 26%. In 2023 stond volgens de analyse van de recentste perceelsaangifte 525 van de 942 hectare Vlaamse koolzaad in Vlaams-Brabant, oftewel 56%. Koolzaad wint aan belangstelling door de prijs die nu om en bij de 475 euro per ton ligt, en de lage nood aan arbeid en inputs. 

Welk ras volgend teeltseizoen te kiezen?

Elf rassen zijn gescoord op opbrengst, vochtgehalte, hectolitergewicht, hauwvastheid, legering, bloeitijdstip en ziektegevoeligheid:

1. LG Armada (Limagrain)
2. LG Academic (Limagrain)
3. LG Austin (Limagrain)
4. LG Aviron (Limagrain)
5. DK Expectation (Bayer)
6. DK Excited (Bayer)
7. DK Expose (Bayer)
8. JPS Helypse (JPS)
9. SY Picoletta (Syngenta)
10. LID Bessito (Lidea)
11. LID Maestro (Lidea)

Enkele opvallende conclusies:

• Zes van de elf rassen halen in een moeilijk jaar een opbrengst van meer dan 4 ton/ha. De top 3 bestaat uit Armada, Bessito en Academic. Al hangt de economische rendabiliteit af van meer dan de korrelopbrengst alleen. Een ziektetolerant ras waar een behandeling kan uitgespaard worden kan interessanter zijn dan een ziektegevoeliger ras met een hogere opbrengst.
• Er is een duidelijk verband tussen legering en de aantasting door ziektes. Koolzaad dat gaat liggen kan de oogst bemoeilijken, is aantrekkelijker voor duiven om op te landen en is gevoeliger voor aantasting door ziekten. Een ras dat eruit springt is Maestro, dat zeer goed bestand is tegen legering en het minste ziektedruk vertoonde.
• De hauwvastheid was tien jaar geleden nog een probleem: sommige rassen hadden te broze peulen en verloren zo hun zaad voor en tijdens de oogst. De huidige rassen scoren allemaal goed op hauwvastheid.
• De rassen Expecation, Austin, Expose, Aviron, Picoletta en Excited haalden lagere opbrengsten. Een mogelijke oorzaak daarvoor kunnen de slechtere scores op legering zijn, waardoor een deel van de opbrengst nog voor de oogst verloren ging en het volledige potentieel mogelijks niet werd gehaald.

Voor het volledige rapport met alle cijfermateriaal:

Verslag rassenproef koolzaad voor telers.pdf269,3 Kb(pdf)

Vanaf dit najaar verzorgt Praktijkpunt opnieuw de koolzaadberichten, waarin de toestand van het koolzaad wordt besproken. In het voorjaar ligt de focus op de monitoring van de koolzaadglans- en snuitkevers. Op praktijkpercelen verspreid over de provincie Vlaams-Brabant worden de aantallen opgevolgd. Op basis daarvan wordt een advies uitgestuurd om al dan niet te behandelen, als de aantallen op bepaalde plaatsen boven de economische schadedrempel uit komen.